Nek- en/of schouderklachten tijdens het fietsen
Veel van de oorzaken die voor deze klachten kunnen zorgen, zien we ook terug in combinatie met hand-/polsklachten. Door een verstoorde balans op de fiets kan je zwaartepunt naar voren verschuiven. Hierdoor dreigt het lichaam voorover te vallen en dit houden we vervolgens tegen met onze schouders en handen. Al snel gaat dit te vermoeiend worden voor het lichaam en zal het verschillende klachten tot gevolg gaan hebben. Bij de schouder is het zo dat een deel van deze spieren in directe verbinding staat met de nek. Als deze vermoeid raken, gaan ze vervolgens uitstralende klachten geven in de gehele nek-/schouderregio.
Hieronder staan verschillende redenen toegelicht.
- Een te breed stuur, hierdoor willen de polsen naar binnen draaien om zo de ellebogen in een volledige strekking te zetten. Vervolgens gaat het volledige bovenlichaam hierop leunen en resulteert dit in overmatige spanning van de nek- en schouderspieren. Een stuur met dezelfde breedte als je eigen schouders is doorgaans een goede startpositie.
- Het te ver weg staan van de remgrepen waardoor je overmatig moet reiken. Dit kan ontstaan door een te lange stuurpen, een stuur met te veel reach en een niet passende framemaat (te veel reach). Hierdoor komt het lichaamszwaartepunt te ver naar voren, waardoor je voorover dreigt te vallen. Dit wordt vervolgens opgevangen door de handen, nek en schouders.
- Een te lage stand van je stuurpositie. Ook dit kan ervoor zorgen dat je overmatig naar de remgrepen moet reiken en zorgt voor een te diepe zithouding. Zoals eerder benoemd komt ook hierbij het lichaamszwaartepunt te ver naar voren, waardoor je voorover dreigt te vallen. Dit wordt vervolgens opgevangen door de handen, nek en schouders. Deze positie kun je bepalen vanuit de hoeveelheid spacers (kleine ringen die tussen je frame en stuurpen zitten), de gradenhoek van je stuurpen en eventueel het stuur zelf.
- Wat ik ook vaak in de praktijk zie, is juist een te hoge stand van de stuurpositie. Hierdoor wordt het onmogelijk om met ontspannen schouders en handen het stuur vast te houden. Er ontstaat een reactie waarbij je jezelf vanuit het stuur juist omhoog wilt duwen en dit geeft een continue spanning op de nek-/schouderspieren.
- Een onjuiste positie van het zadel, met de neus naar beneden, kan leiden tot het naar voren glijden op het zadel. Evenals het zadel te ver naar voren staat, wordt het lichaamszwaartepunt naar voren verplaatst, wat het risico op voorover vallen vergroot. Dit legt vervolgens extra druk op de handen, nek en schouders om het evenwicht te bewaren.
- Te hoge zadelstand, wanneer het zadel van de fiets te hoog staat, is er een natuurlijke neiging om naar voren te leunen en op het puntje van het zadel te gaan zitten. Dit doen mensen om zichzelf meer boven de trapas te positioneren, wat resulteert in een verschuiving van het lichaamszwaartepunt naar voren.
- Stand van de remgrepen (shifters). Dit onderdeel van de fiets wordt vaak vergeten maar kan een grote invloed hebben op de gehele fietspositie. Het te ver naar beneden staan van de remgrepen kan zelfs een aantal centimeters verschil uitmaken in de reikwijdte en kan onnodig veel spanning op de polsen zetten.
- Zelfs de positie van de schoenplaatjes kan een oorzaak zijn van nek- en schouderklachten op de fiets. Als de schoenplaatjes niet goed zijn afgesteld (vaak als ze te ver naar voren staan), kan dit leiden tot een onnatuurlijke houding op de fiets, waarbij de nek en schouders extra belast worden. Het is daarom belangrijk om de schoenplaatjes correct te positioneren, zodat de druk gelijkmatig wordt verdeeld over de voeten en het lichaam in een meer ergonomische positie blijft tijdens het fietsen.
Het is belangrijk dat alle elementen goed staan voor een goede gebalanceerde houding op de fiets. Daarbij is het ook belangrijk om ervan bewust te zijn dat een aanpassing van een bepaald onderdeel weer invloed heeft op een ander onderdeel. Ieder onderdeel moet los van elkaar in een goede positie komen te staan. Ga bijvoorbeeld niet je zadel verder naar voren plaatsen om zodoende dichter bij het stuur te kunnen komen. Dit heeft gevolgen voor de gewichtsverdeling en kan zo voor andere problematieken zorgen.
Tijdens een bikefit worden al deze componenten zorgvuldig geanalyseerd en aangepast aan de individuele behoeften van de fietser. Het is daarom een verstandige keuze om dit over te laten aan een professionele bikefitter, die de juiste kennis en ervaring heeft om de fietspositie te optimaliseren en blessures te voorkomen.
